Panning ( spreek uit penning } is het synchroom meebewegen van de camera met een voorbij bewegend object. Vergelijkbaar als de kijkers op de tribune bij een tenniswedstrijd die hun hoofd van links naar rechts en van rechts naar links meebewegen om de tennisbal te volgen.
Het doel van panningsfoto's is om beweging te laten zien, waarbij het onderwerp scherp kan zijn met een sterk vervagende achtergrond, of een onderwerp dat scherp genoeg is, of tot een volledig impressionistisch beeld. Waar zowel het onderwerp vervaagd is, als ook de achter grond.
Om een succesvolle panningsfoto te maken is het belangrijk om de juiste focus methode te doen en gelijktijdig in dezelfde snelheid meebewegen. Dat is niet alleen leuk om te doen, het vergt enige oefening!
Focus modus: als eerste is belangrijk dat je de juiste focus modus kiest van de camera. Bij een bewegend onderwerp is dat de trekking modus. Bij Nikon heet dat continue focus, bij Canon heet dat AI servo. Zo heeft ieder merk daar een eigen benaming voor, in basis is de werking gelijk. Door de ontspanknop half ingedrukt te houden houdt de camera het onderwerp in focus.
De selectie van focuspunten is ook een factor, over het algemeen kan gezegd worden dat 1 actief focuspunt sneller en nauwkeuriger zal zijn. Bij snel bewegende onderwerpen kan een kleine groep focuspunten actief instellen een hulpmiddel zijn. Zeker voor vogels in vlucht waar de focus zich niet kan vergissen door op andere objecten scherp te stellen, kan dat een prima hulpmiddel zijn. Zoals met alles bestaan juiste instellingen niet, wat je voorkeur zal zijn is kan afhankelijk zijn van de situatie en je handigheid. En hoe jouw camera functioneert natuurlijk. Weet je instellingen van de focus dat zijn, dan is oefenen met verschillende instellingen en analyseren van de resultaten het advies!
Sluitertijd is bij dit soort fotografie bepalend voor het resultaat. Ben je relatief onbekend en nog niet handig met pannings technieken, dan is een wat hogere sluitertijd aan te bevelen. Grotere onderwerpen in focus houden is uiteraard makkelijker dan kleine, het is dan ook logisch om daarmee te beginnen. Begin dus makkelijk, het in het juiste tempo meebewegen en in focus houden is al lastig genoeg. Kies ook een wat hogere sluitertijd om die reden. Des te hoger de sluitertijd, des te scherper het onderwerp in de foto zal zijn. Bij dieren die zich langzaam bewegen ( sjokkende paarden) zal 1/320 al genoeg zijn, bij voorbij vliegende vogels zal dat een sluitertijd van 1/800 of 1/1000 zijn. Je zal afhankelijk van de achtergrond toch al beweging zien. Je kan de camera op CH instellen daarbij, zodat je snel een aantal foto's achter elkaar kan maken. Tijdens het meetrekken druk je dan een aantal keer af, terwijl je de beweging en snelheid blijft volgen! Dat laatste is enorm belangrijk, hiermee blijft het onderwerp in focus en jij blijft de juiste snelheid in beweging hebben.
Op deze wijze zal je steeds meer vertrouwd zijn met deze technieken en zal je ervaren dat steeds meer foto's geslaagd zijn. En bedenk, alle begin is moeilijk!
Extra tip: om handigheid in het meetrekken en het in focus houden te oefenen, kan je het beste naar een locatie gaan waar zich volop bewegende onderwerpen zijn. Dat zou ook een rotonde kunnen zijn, waar je steeds weer fietsers of auto's kan pannen. Het gaat in eerste instantie om handigheid te verkrijgen.
Over het algemeen zal panning qua techniek en qua foto beter lukken als het onderwerp zich op een lijn beweegt met de camera. Naar je toe komen kan zeker lukken, toch zal er dan niet veel beweging in de achtergrond zijn. Voor dynamiek zal een dier dan van links naar rechts gaat of visa verse vaak mooier zijn.
Sluitertijd ( en focus techniek) is hier bepalend voor de beeldtaal. Des te langer de sluitertijd is, des te meer dynamiek zal zichtbaar zijn. Scherpte op het onderwerp wordt dan vaak wel minder.
Stap twee: eenmaal voldoende ervaren in het meetrekken kan je op zoek gaan naar die foto's die
meer beweging laten zien.
Deze foto is gemaakt met 1/8000, er was veel licht om dat te kunnen doen. Als resultaat is de beweging van de vogel bevroren.
Deze Jan van gent is gefotografeert tijdens een bewolkte dag, dat maakte het mogelijk om een langere sluitertijd te kiezen. De sluitertijd is 1/40. Het resultaat is dat er veel beweging te zien is.
Bij deze rennende impala's is gekozen voor 1/25 ste sluitertijd.
Olifanten sjokken meestal, om dan toch beweging te laten zien, is een nog langere sluiterrijd nodig. Bij deze foto is dat een halve seconde geweest.
- Afhankelijk van de snelheid van het onderwerp kies je bijvoorbeeld sluitertijden van 1/60 tot 1/8ste. Waarbij je bij een sneller dier ( rennende impala) eerder zal kiezen voor 1/60, en voor een voorbijsjokkende olifant voor 1/8ste.
- Hou er met de omgeving rekening mee dat er niet al teveel opstakels zijn als bomen of andere objecten. Bij voorkeur wijkt het dier van kleur flink af van de achtergrond. Zodat bij het eindresultaat niet alleen de mate van scherpte een factor is, maar ook de kleur.
- Anticipeer op het licht, zodat je de belichting goed hebt staan
- Probeer bij voorkeur te anticiperen door het onderwerp al in focus te hebben en laat het dichterbij komen. Zet de camera vooraf op CH, zodat je een aantal foto’s snel achter elkaar kan maken. Op het moment dat het dier op die plek is die jij wenst voor de foto, druk je snel een paar keer af.
- Mocht jouw camera niet snel zijn in focus en trekking, ook dan kan je het beste anticiperen door te focussen op waar het dier naar toe gaat.
- Ook nu blijf je tijdens het afdrukken de beweging van het dier volgen, probeer zo synchroom mogelijk mee te bewegen en houd die beweging zo vloeiend mogelijk en stop niet te snel na het afdrukken.
Het slagingspercentage van foto's met langere sluitertijd zal lager zijn, dan die je met hogere sluitertijd neemt. Dat is verklaarbaar, iedere ongewenste beweging van het dier maakt dat de foto het niet is. Met een hogere sluitertijd is die factor er niet of nauwelijks. Maar ben jij die fotograaf die de visie heeft dat met langere sluitertijd de beweging extra mooi is, hou dan vast aan die instellingen die je dat brengen. Je bent dan wel afhankelijk of het onderwerp voldoende brengt wat jij wilt, dat is een kwestie van volhouden. Het eindresultaat zal uitermate naar wens en tevredenheid zijn.
Gepost op 21 februari 2019.
